Rust in je hoofd

Direct naar bemiddeling?

Nu is het tijd voor gemoedsrust. Zeker als je teveel aan je hoofd hebt of als het ongeluk toeslaat.

Gemoedsrust (peace of mind) is “een gevoel van kalmte of geen zorgen maken”, aldus de Cambridge Dictionary. Merriam-Webster beschrijft het als “een gevoel van veilig of beschermd zijn”. Beide definities verwijzen eerder naar iemands mentale toestand dan naar enige verstoring van de vrede. Afgezien van de nuance zijn de taalkundigen het er dus over eens dat men zelfs gemoedsrust kan hebben tijdens een dreiging en na een inbreuk. Niet minder belangrijk is dat beide definities verwijzen naar een gevoel als basis voor het feit van gemoedsrust hebben.

Deze website is voor jou gebouwd en naar jou vernoemd. Vanaf dag één groei je om meester te worden over je leven. Als kapitein heb jij de leiding. Misschien heb je zelfs een bemanning tot je beschikking. Maar niemand commandeert jou nog. Met andere woorden, iedereen kan zo schadelijk of behulpzaam zijn als hij kan. Maar jij beslist zelf hoe je verder gaat. Op deze website worden nuttige tools belicht om gemoedsrust te bereiken. Dit zijn de sleutelwoorden:

Authentiek | Bewust | Brein | Denk | Doel | Droom | Ecologie | Emotie | Empathie | Feit | Geest | Gemak | Gevoel | Gewaar | Goed | Heel | Hersenen | Horizon | Introspectie | Intuïtie | Journaal | Kalm | Keuze | Lichaam | Lucide | Materie | Oneindig | Oplettend | Overtuiging | Psyche | Rede | Rust | Slaap | Spel | Spirit | Verbinding | Verstand | Vertrouwen | Vrij | Waarde | Wens | Wetenschap | Wil | Zacht | Zelf | Zen | Ziel | Zintuig

Je krijgt een eerste idee van wat er wordt voorgesteld door deze woorden te vergelijken met jouw begrip van wat ze vertegenwoordigen. Pas op voor verwarring, want de inhoud van woorden verandert met de tijd en de cultuur. Hoe groot is de kans dat een luisteraar precies de boodschap ontvangt die de spreker heeft verzonden? Dit is een van de redenen waarom een spreker vaak een zin als “als je begrijpt wat ik bedoel” aan een uitspraak toevoegt.

Gewaarzijn

Gewaarzijn (door gewaarworden) is de optelsom van informatie die je lichaam via de zintuigen verzamelt.

Dit heet in het Engels awareness en in het Duits Gewahrsein. In het Nederlands zijn we niet zo gewend aan de logische vertaling: gewaarzijn. Dit is toch nuttig als verschil met bewustzijn.

Naast de klassieke vijf zintuigen (zien, ruiken, horen, proeven en voelen) onderscheiden neurowetenschappers meer dan dertig sensorische systemen. Zo heb je gevoel voor evenwicht en ruimtelijke oriëntatie (equilibrioceptie). Dan heb je een gevoel voor de positie en beweging van gewrichten (proprioceptie). En je hebt gevoel voor tijd (chronoceptie). Deze voorbeelden onderscheiden het traditionele ‘zesde zintuig’ als een vorm van intuïtie.

Bewustzijn

Bewustzijn is wat je hersenen maken uit gewaarzijn. En nog wel wat meer.

De hersenen zijn het fysieke agens van het niet-fysieke verstand. Met andere woorden, het verstand is de mentale en metafysische tegenhanger van de hersenen. Bewustzijn is niet een of ander bovennatuurlijk spul dat in de kosmos zweeft. Bewuste ervaring is een metafysische gemoedstoestand en de bijbehorende fysieke toestand van de hersenen.

Gewaarzijn en bewustzijn maken geen deel uit van de hersenen. Ze zijn wat de hersenen kunnen doen. Het verstand (mind) is min of meer gewaar en bewust.

Je kunt gewaarzijn en bewustzijn tegenkomen alsof ze inwisselbaar zouden zijn. Dat is gewoon slordig begrip. Het loutere bestaan van de collocatie “bewust gewaarzijn” (conscious awareness) toont anders:

Hoewel bewustzijn je werkelijk unieke eerste-persoon ervaring is, verbindt gewaarzijn minds onderling en met de natuur.

Woorden zijn dragers van informatie tussen minds, net als non-verbale signalen zoals een eenvoudig gebaar of een blik.

Journaling

Het bijhouden van aantekeningen van jouw observaties, beslissingen en prestaties helpt om betere keuzes te maken in plaats van fouten te herhalen. Deze gewoonte om een journaal bij te houden maakt ook geheugenruimte vrij voor herinneringen die je opbeuren in moeilijke tijden.

Wanhoop niet, want niemand anders dan jij zal controleren wat je kiest om te schrijven, te wijzigen, te verwijderen of te bewaren. Na een tijdje kom je erachter wat je goed doet.

Horizon

Er zijn geen limieten aan gewaarzijn en bewustzijn. Er zijn alleen horizons van tijd en ruimte. Wat zich achter een horizon bevindt kan worden verbeeld, maar niet worden gezien.

De toekomst is een tijdshorizon. Het gedraagt zich als een regenboog. Je kunt zien, maar niet gaan waar het mythische goud verborgen is.

Het verleden is de andere tijdshorizon. Het gedraagt zich als een wolk. Je kunt ervaren wat er gebeurt sinds je eerste dag. Al het andere is versluierd. Het is geschiedenis zoals getoond door min of meer betrouwbare bronnen.

Wetenschap is twee horizons van ruimte. De ene heeft het over de buitengrens van het kenbare universum, omdat er niet genoeg tijd zou zijn verstreken om informatie ons te laten bereiken. De andere vertelt over de innerlijke limiet van materie, omdat elk reductionistisch pad doodloopt.

Reductie is de verklaring van een complex fenomeen als de uitkomst van eenvoudigere natuurlijke processen. Wanneer geen reductie meer mogelijk lijkt, verklaart de wetenschap dat er een elementair deeltje (of -lading, veld, kracht, et cetera) is. Van dergelijke fundamenten wordt gedacht dat ze geen delen in zich hebben.

Dit is waar wetenschap en religie elkaar ontmoeten. Een absoluut geloof in elementaire deeltjes maakt iemand tot fundamentalist, niet veel anders dan absoluut geloof in een of andere Almachtige.

Tegelijkertijd ontmoeten wetenschap en spiritualiteit elkaar. Het verwerven van kennis (gewaarwording) is letterlijk een inspirerend pad naar het verwerven van wijsheid (bewustzijn). Er bestaat weinig twijfel over de realiteit van de geest van een wet, of teamgeest, als voorbeelden.

Bovennatuurlijk

Je bent vrij om je begrip van bewustzijn te beperken tot de natuur. Je bent net zo vrij om te geloven dat er een bovennatuurlijke kracht in je geest aan het werk moet zijn.

Het volstaat hier te zeggen dat nauwelijks genoeg gewaarzijn en onvolmaakt bewustzijn, al helpen om de meeste van je (innerlijke) problemen te verlichten en gemoedsrust te vinden. Als bonus maakt het je een leuker persoon om mee om te gaan.

“Het ongeluk is wispelturig. Misschien komt het, misschien ook niet; in de tussentijd is het er niet. Dus kijk uit naar betere dingen.” – Seneca jr

“De dwaas, met al zijn andere fouten, heeft dit ook, hij bereidt zich altijd voor om te leven.” – Epicurus

Wanneer je het gevoel hebt dat je rust in je hoofd zou moeten hebben, denk er dan eens over om ons te bellen of een bericht te sturen.